İçeriğe atla

Yevgeni Prigojin

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yevgeni Prigojin
Евгений Пригожин
Prigojin, 2023
DoğumYevgeni Viktoroviç Prigojin
1 Haziran 1961(1961-06-01)
Leningrad, Sovyetler Birliği
Ölüm23 Ağustos 2023 (62 yaşında)
Tver Oblastı, Rusya
Ölüm sebebiUçak Kazası
Diğer ad(lar)ıPutin'in Şefi
Meslekİş insanı, lokantacı
EvlilikLyubov Prigozhina
Çocuk(lar)3
ÖdüllerRusya Federasyonu Kahramanı

Yevgeni Viktoroviç Prigojin (RusçaЕвгений Викторович Пригожин; 1 Haziran 1961, Leningrad,- 23 Ağustos 2023, Tver Oblastı), Rus iş insanı ve oligark.[1] Prigojin, özellikle Rusya devlet başkanı Vladimir Putin'e yakınlığı ile bilinmekte olup[2] restoranları ve catering işletmeleri, Putin'in yabancı ileri gelenlerle birlikte katıldığı akşam yemeklerine ev sahipliği yapması nedeniyle "Putin'in Şefi" olarak bilinmekteydi.[3]

Yevgeny Prigozhin'in St. Petersburg'daki Porokhovskoye mezarlığında bulunan mezarı.

Soygun ve saldırı suçlarından 1981 yılında 12 yıl hapis cezasına çarptırılan Prigojin, 1990 yılında hapisten çıkınca St. Petersburg'da bir restoran açtı. O dönem belediye başkan yardımcısı olan Vladimir Putin'le tanıştı ve hükûmetin yemek işlerini almaya başladı.[4]

Prigojin, o dönemden arkadaş olduğu Rusya devlet başkanı Vladimir Putin'e yakınlığı ile bilinmekte olup[2] restoranları ve catering işletmeleri, Putin'in yabancı ileri gelenlerle birlikte katıldığı akşam yemeklerine ev sahipliği yapması nedeniyle "Putin'in Şefi" olarak bilinmektedir.[3]

Prigojin, Afrika, Suriye ve Ukrayna'da çatışmalara katılan Rus devlet destekli bir paralı asker grubu olan Wagner Grubu ile 2016 ve 2018 ABD seçimlerine müdahale etmekle suçlanan üç şirketin de aralarında bulunduğu bir şirketler ağını kontrol etmektedir.[5] Prigojin, Sovyetler Birliği döneminde hapishanelerde dokuz yıl hükümlü olarak kaldı.[6] Prigojin, Mayıs 2014'te Donbass Savaşı'nda Rus güçlerini desteklemek için özel olarak Wagner Grubu'nu kurduğunu açıklamıştır.[7]

Bellingcat, The Insider ve Der Spiegel tarafından yapılan bir araştırmaya göre, Prigojin'in operasyonları "Rusya Savunma Bakanlığı ve istihbarat kolu GRU ile sıkı bir şekilde entegre edilmiştir".[8] Prigojin'in şirketleri ve ortakları ABD'de ekonomik yaptırımlar ve suçlamalarla karşı karşıyadır.[5]

Rus Haber Ajansı (TASS) 23 Ağustos 2023 tarihinde Rusya'nın Tver bölgesinde düşen uçaktaki yolcu listesinde adının olduğunu ve uçaktaki 10 kişinin de öldüğünü duyurdu.[9][10] Bazı kaynaklarda yaşadığına dair iddialar yer almaktadır.[1]

  1. ^ a b "The oil field carnage that Moscow doesn't want to talk about". CNN. 18 Şubat 2018. 18 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "auto" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  2. ^ a b "Navalny asks FSB to investigate Putin's cook". Crime Russia. 1 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2022. 
  3. ^ a b "Thousands of Russian private contractors fighting in Syria". AP News. 29 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2022. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  5. ^ a b William Echols (4 Ekim 2019). "New Sanctions Against 'Putin's Chef' Prompt Latest Russian Election Meddling Denial". Polygraph.info. 5 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2022. 
  6. ^ Zhegulev, Ilya (13 Haziran 2016). "Evgeny Prigozhin's right to be forgotten: What does Vladimir Putin's favorite chef want to hide from the Internet?". Meduza (İngilizce). Kevin Rothrock tarafından çevrildi. Moskova. 17 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2022. 
  7. ^ "Sanctioned Putin Ally Says He Created Russian Mercenary Group". Bloomberg. 26 Eylül 2022. 27 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2022. 
  8. ^ Bellingcat Investigation Team (14 Ağustos 2020). "Putin Chef's Kisses of Death: Russia's Shadow Army's State-Run Structure Exposed". Bellingcat. 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2022. 
  9. ^ "Son dakika... Wagner lideri Prigojin'i taşıyan uçak Moskova yakınlarında düştü". Cumhuriyet. 23 Ağustos 2023. 25 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2023. 
  10. ^ "Wagner boss Prigozhin killed in plane crash in Russia". BBC News. 23 August 2023. Retrieved 23 August 2023.